Гета на нямецкіх здымках

Вы бачыце сапраўдныя здымкі ліпеня-жніўня 1944 г., зробленыя фотакарэспандэнтам былога нямецкага вермахта, службоўцам роты прапаганды №689 Рудольфам Кеслерам у Магілёве, адразу пасля ўзяцця горада 15-й пяхотнай дывізіяй Вермахта.

Дакументальныя і пастаноўчыя фатаграфіі павінны былі ілюстраваць імпрэзы акупацыйных улад па арганізацыі ў горадзе габрэйскіх працоўных атрадаў па прыбіранні вуліц і стварэнні Магілёўскага габрэйскага гета – лагера смерці для габрэяў і чальцоў іх сем'яў. Усяго фатограф зняў тры малафарматныя плёнкі, якія дазваляюць рэканструяваць падзеі ў Магілёве летам 1941 г.

Потым асобныя здымкі, пасля праходжання вайсковай цэнзуры, перадаваліся ў прэсу і публікаваліся ў фашысцкіх газетах з антысеміцкімі нататкамі. З фатаграфій на нас глядзяць людзі, якім засталося жыць лічаныя дні. Буйным планам твару мужчынаў, старых, у вачах якіх застыглі бязмежны смутак і безвыходнасць; калоны людзей з нашытымі жоўтымі зоркамі на спіне і на грудзях – знакам адметнага знака «недабраякаснасці чалавечага матэрыялу»; назаўжды якія пакідаюць свае хаты, кабеты і дзеці; здзіўленне ў велізарных вачах габрэйскага хлопчыка; будынкі іх роднага горада Магілёва, шмат хто з якіх разбураны пры бамбаваннях ці знесены ўжо ў паваенны час. Мы бачым мужчынаў, кабет, дзяцей, якім выпала прайсці праз акупацыю і канцлагеры. Большасці з тых, каго сфатаграфаваў Рудольф Кеслер, засталося жыць не больш за месяц.